Lumbale spinaal kanaal stenose

Door slijtage van de gewrichten in de lendenwervelkolom, met uitpuilen van de tussenwervelschijf, toename van de grootte van de facetgewrichten en toename van de dikte van de tussenliggende  ligamenten tot gevolg, kan een verworven vernauwing ontstaan van het wervelkanaal. Doorgaans ontstaat dit op de niveaus L3-L4 en/of L4-L5 en vooral bij patiënten vanaf middelbare leeftijd. Een dergelijke vernauwing of stenose kan ook secundair zijn aan het naar voor schuiven van een wervel ten opzichte van de onderliggende wervel – ook wel anterolisthesis genoemd. In het typische geval ontwikkelt de patiënt pijn in de benen, die ontstaat na enkele minuten staan en enkele honderden meters stappen en verdwijnt bij zitten (of vooroverbuigen of fietsen). Een operatieve behandeling is mogelijk, waarbij de binnenste diameter van het kanaal breder wordt gemaakt, doorgaans door middel van microchirurgie waarbij het kanaal tussen twee wervelbogen door benaderd wordt en breder gemaakt wordt zonder de stabiliteit van de wervelkolom te beïnvloeden. In het geval van een anterolisthesis kan het soms aangewezen zijn om een arthrodese te verrichten, en dit in functie van de ernst van de vernauwing, ernst van de afschuiving en aard van de symptomen (zie ‘arthrodese’).

Soms is niet zozeer het wervelkanaal zelf vernauwd, maar wel het zogenaamde foramen. Dit is de opening tussen twee wervels waar op elk niveau aan weerszijden een zenuwwortel zijn doorgang naar buiten vindt. Een dergelijke ‘foraminale’ vernauwing kan het gevolg zijn van verdikking van ligamenten, maar ook van een anterolisthesis of van een scoliosis (niet-rechte rug in vooraanzicht). Afhankelijk van de ernst en juiste ligging van de vernauwing kan de chirurg een lokale decompressie uitvoeren onder de vorm van microchirurgie (de zogenaamde ‘foraminotomie’) of zal hij het facetgewricht moeten verwijderen en daarna een arthrodese moeten uitvoeren.